Herhangi bir fiziksel hastalık ya da beyin hasarı ile ilişkili olmamasına rağmen, bilincin, kimliğin, algının ve davranış bütünlüğünün bozulması durumunun tıp bilimindeki adı disosiyatif bozukluklardır.
Depersonalizasyon-derealizasyon bozukluğu, disosiyatif amnezi, disosiyatif füg ve çoğul kişilik bozukluğu olmak üzere,
dört tip bozukluk disosiyatif bozukluklar olarak tanımlanır.
Depersonalizasyon Derealizasyon Bozukluğu :
Depersonalizasyon bozukluğu olan kişi, kendini dışarıdan seyrediyormuş gibi hissederek bedeninden sürekli ayrılma hissini yaşar. Derealizasyon bozukluğunda ise kişi çevresini gerçek dışı bir şekilde algılar. Bu iki bozukluk genellikle birlikte görülürler.
Disosiyatif Amnezi
Daha önce yaşanan stresli ve travmatik olaylarla ilgili bilgiler hatırlanmaz. Herhangi bir beyin hasarı olmamasına rağmen olayla ilgili bilgilerin hatırlanmaması durumudur. Hastalığın boyutuna göre birkaç günlük olaylarla ilgili veya tüm yaşam deneyimleriyle ilgili olayları hatırlamama durumu mevcuttur.
Disosiyatif Füg
Disosiyatif Füg genelde kısa sürelidir. Disosiyatif bozukluklar arasında oldukça az görülen bozukluktur. Kişi kimliğini ve geçmiş bilgilerini aniden unutur. Bu yüzden evin ya da işinden ayrılır veya uzun süreli seyahatlere çıkar.
Çoğul Kişilik Bozukluğu :
Kişinin birden çok kimlik ve kişilik özellikleri geliştirmesidir. Her kimliğin ayrı bir adı, mesleği ve sosyo-ekonomik özellikleri vardır. Oluşturulan kimliler kişinin gerçek kimliğinden çok farklıdır. Kişinin gerçek kişiliği daha uyumlu ve sessiz iken oluşturulan kimlikler daha çılgın ve serbesttir.
Disosiyatif Bozuklukların Nedenleri :
Yaşanan travmatik olaylar
Çocukluk döneminde maruz bırakılan fiziksel zorluklar ( dövülme gibi)
Disosiyatif Bozuklukların Belirtileri :
Baygınlık
Kronik ağrılar
Öfke nöbetleri
İntihar düşünceleri
Gün içerisinde yaşanan herhangi bir olayı hatırlayamama durumu
Ani duygu değişimleri
Tedavi süreci :
Hastanın durumuna ve hastalığın şiddetine göre tedavi planı oluşturulur. Tedavi süreci, ilaç tedavileri veya psikoterapiden oluşmaktadır. Psikoterapi oldukça etkili ve önemlidir. Hastalık konusunda kişiye bilgi verilir ve hastalığın atlatması için yardımcı olunur.
Tedavi süreci hakkındaki sorularınız için Dr. Mustafa Erkan’a ulaşabilirsiniz.