Sosyal fobi, bireylerin toplum içinde rezil olmaktan veya yargılanmaktan büyük bir korku duyduğu kaygı bozukluğudur. Başka insanların da içinde olduğu eylemleri yapmaktan, başka insanlarla etkileşim içinde olmaktan kaçınırlar. Başka insanların kötü yargılar yapmasından, rencide etmelerinden ve aptal olarak görülmekten endişe duyarlar. Bu yüzden toplum önünde konuşma yapamazlar, başka insanlarla karşılıklı olarak yemek yiyemezler.
Sosyo-ekonomik düzeyi kötü olan, işsiz, hiç evlenmemiş insanlarda daha çok görülür. Çocuklukta çekingen bir yapısı olan kişilerin de ilerleyen yaşlarda sosyal fobi geliştirme olasılıkları yüksektir.
Sosyal fobinin yüz kızarması, terleme, ağız kuruluğu, titreme gibi bedensel belirtileri vardır. Kişinin aklından bu esnada ‘ çok çirkinim, kusursuz görünmeliyim, güçsüzüm’ gibi düşünceler geçer. Bu düşünceler kaçınma belirtilerini ortaya çıkarır. Korkulan ortamı terk etme, göz temasından kaçınma gibi durumlar, kişinin aklından geçen düşüncelerin yarattığı sonuçlardır.
Sosyal fobiyi gidermek amacıyla ilaç tedavisi veya psikoterapi uygulanır. Tedavinin başarı derecesini kişinin tedavi olma isteği, tedaviye başlama yaşının erken olması, başka psikiyatrik sorunların varlığı gibi durumlar etkiler.
Özgül fobi bazı nesnelere, hayvanlara veya durumlara karşı aşırı korkulu ve kaygılı olma halidir. Fobiler arasındaki en yaygın fobi türüdür. Bekar ve evlilere göre, dul ve boşanmış kişilerde daha fazla görülmüştür.
Özgül fobi türleri :
Hayvan fobisi
Uçak korkusu
Kan ve yaralanma fobisi
Klostrofobi
Alan korkusu
Yutma fobisi
Araba kullanma fobisi
Özgül fobinin oluşmasına çevresel etmenler, edinilen deneyimler ve genetik özellikler neden olmaktadır.
Özgül fobinin belirtileri şunlardır :
Kişinin kalbi sıkışır.
Terleme ve titremeler olur.
Göğüs sıkışması, bayılma hissi, sık idrara gitme isteği gibi belirtileri de mevcuttur.
Özgül fobiler tedavi edilebilir ve tedaviler genellikle olumlu sonuçlar verir. İlaç tedavisi bu tür korkuların tedavisinde genelde tercih edilmez. Kişinin yaşamını kısıtlayan anlamsız korkularına son vermesi için psikiyatri uzmanına başvurması gerekir. Bu sayede yaşamın tadını daha çok çıkarır ve anlamsız korkuların esiri olmaz. Bu konudaki sorularınız için alanında uzman Dr. Mustafa Erkan’a başvurabilirsiniz.