Kaka kaçırma (enkoprezis), çocuğun kaka tutma ve bırakma işlevlerini kontrol edebilecek yaşa gelmesine rağmen kakasını yanlış yerlere, uygun olmayan alanlara bırakmasıdır.
Enkoprezis tanısı kaka kaçıran her çocuğa mı konur?
Enkoprezis tanısı kaka kaçıran her çocuğa konmaz. Çocuğun 4 yaşından büyük olması ve kaka kaçırma durumunun tekrarlayıcı nitelikte olması gerekir. Kaka kaçıran çocuk, tuvalet gibi olması gereken yerlerde değil uygun olmayan yerlerde bunu yapar. Bu durum en az ayda bir kere ortaya çıkar.
Enkoprezis erkek çocuklarda daha çok görülür. Sosyo-ekonomik düzeyi düşük olan ve kronik kabızlık durumu olan çocuklarda da, aynı şekilde, daha çok görülmektedir.
Kaka kaçırmanın altında yatan sebepler nelerdir?
Kaka kaçırma biyolojik veya psikolojik sebeplerden kaynaklanabilir. Anal anormallikler, nörolojik ve fiziksel gelişme gerilikleri biyolojik sebeplerdir.
Psikolojik sebepler ise çeşitlilik gösterir. Çocuğuna erken yaşlarda zorlama ve cezalandırma yöntemiyle tuvalet eğitimi vermek isteyen aile, enkoprezise sebep olabilir. Aile içinde kötü iletişim ve çocuğu stres eden, depresyon riskini arttıran olaylar da enkoprezisin psikolojik sebeplerindendir. Yetersiz tuvalet eğitimi, nevrotik yapılı bir anne, tuvalete karşı oluşan fobiler de kaka kaçırma durumuna sebep olur.
Kaka kaçırma durumunun olumsuz etkileri nelerdir?
Erken tedavi yapılmazsa çocuk bu durumdan psikolojik ve fiziksel anlamda kötü etkilenir. Özgüveninde düşüş yaşayan çocuk çoğu sosyal aktiviteden uzak durur. Gece yatılarına olumsuz bakar ve gezi gibi aktivitelere katılmaz. Utanır ve suçluluk hisseder. Kendine saygısı azalır, uyum problemleri yaşar.
Ailelerin tavrı ne şekilde olmalıdır? Ne yapılmalıdır?
Enkoprezisin nedeni kabızlık ise kabızlığın önlenmesi için tıbbi tedavi gereklidir. Enkoprezisin nedeni psikolojik sebeplere dayanıyorsa psikolojik anlamda destek ve tedavi gerekir. Anne ve babanın tutumu aşağılayıcı yönde olmamalıdır. Bunun yerine destekleyici olmalı ve çocuğu cesaretlendirmeleri gerekir.
Enkoprezis (kaka kaçırma) tedavisi hakkında başka sorularınız varsa alanınsa uzman Dr. Mustafa Erkan‘a ulaşabilirsiniz.