Anne Babanın Ayrılması (Boşanma) Çocuğu Nasıl Etkiler?
Toplumun temel yapı taşlarından biri olan “Aile” kurumu da tıpkı her kurum ve durum gibi zaman içerisinde çeşitli değişimlere maruz kalmaktadır. Aile kurumu üzerinde yaşanan bu değişimler ailenin yapısı üzerinde de etkili olmuştur. Aile, sosyal etkileşim ve iletişimin yoğun bir şekilde gerçekleştiği mekânlardan biridir. Dolayısıyla aile içerisinde çatışma ve anlaşmazlıkların olması kaçınılmazdır ama kimi zaman eşler arasındaki tartışmaların alevlenmesi “boşanma“ ile sonuçlanmaktadır. Özellikle günümüzde boşanan çiftlerin sayısında günden güne yaşanan bir artış söz konusudur.
Çiftlerin evliliklerini sonlandırması beraberinde hem onlar için hem de çocukları için birçok sorunun yaşanmasına neden olmaktadır. Boşanma sonrası çocuk ile anne babanın etkileşim ve iletişiminin nasıl olacağı oldukça önemli bir konudur.
Boşanma ile ilgili yapılan birçok sosyal nitelikte araştırma söz konusudur. Bu araştırmalardan çıkan sonuçlara göre; boşanan çiftlerin çocukları genellikle anne babanın boşanması sonrasında bu ayrılıktan travmatik şekilde olumsuz etkilenmekte ve bu durum çocuğun kişilik yapısı üzerinde bile belirleyici bir etki yaratabilmektedir.
Özelikle anne babanın, ani bir kararla ve olaylı şekilde ayrılması çocuğu derinden sarsmaktadır. Anne babasının ani ayrılığı sonrası anne ya da babasından birini sürekli olarak yanında görememeye başlayan çocuk için bu durum oldukça anlamsız ve karmaşık görünmektedir. Çocuğun, küçük yaşta olması yaşanan travmatik durumun şiddetini de arttırmaktadır.
Freud’a göre; kişilik gelişiminde 0-5 yaş aralığı oldukça belirleyicidir. Çocuğun 0-5 yaş aralığında bulunduğu dönemlerde aile içi iletişiminin ne derecede olduğu, ailenin olumlu –olumsuz özellikleri çocuğun bilinçaltında derin bir yer edinmektedir. Özellikle bu yaş aralığında yaşanacak bir anne-baba ayrılığının (boşanmanın) sonuçları hem çocuk hem de ebeveynleri için sarsıcı nitelikte olmaktadır.
Eşlerin ayrılık kararı verdikten sonra bu kararı çocuklarına, çocuğun yaşı ve gelişim düzeyi göz önünde bulundurularak sağlıklı bir şekilde açıklaması gerekmektedir. Özellikle küçük yaştaki çocuklar, boşanmanın neden olduğunu ve bu durumun varlığı karşısında ne hissettiklerini anlamakta zorlanmaktadırlar. Küçük çocuklar, yaşanan olaylara kendi bakış açılarından baktıkları için anne babanın ayrılığından kendilerini sorumlu tutarak kendilerini suçlama eğilimi içerisinde olmaktadır.
Anne babanın boşanma sürecinde ve boşanma sonrasında takınacağı tavırlar çok önemlidir. Ebeveynlerin birbirini kötülememesi gerekir. Çocuğa, alınan bu boşanma kararı sonrasında neler olacağı net ve açık şekilde anlatılmalıdır. Boşanma kararının alınmasında çocuğun herhangi bir hatası olmadığı mutlaka çocuğa anlatılmalıdır. Anne babalar unutmamalıdır ki boşanma süreci eşler kadar çocuk için de oldukça zor bir süreçtir ve ebeveynlerin, çocuklarının bu süreci en az hasarla, en sağlıklı şekilde atlatmasını sağlamaları çocuğun kişilik ve gelişim sürecinin sağlıklı şekilde ilerleyebilmesi için oldukça önemlidir.