Çocuklarda Utangaçlık Duygusuyla Nasıl Baş Edilmelidir?
Çocuklarda 2 yaş ile birlikte “utanma duygusu”nun ilk belirtileri ortaya çıkmaya başlar. Bu yaş grubundaki çocuklarda( aşırı düzeyde olmadığı sürece) utanma duygusu oldukça doğal ve sıklıkla karşılaşılan bir duygu olarak ifade edilebilir. Utanma duygusunun ortaya çıkması gelişimsel sürecin doğal bir göstergesi ve gereğidir.
Utangaç çocuklar, özellikle yabancı ortamlarda bulunduklarında, yabancı durumlarla karşı karşıya kaldıklarında ve sosyal ortamlarda bulunduklarında yoğun bir kaygı hali yaşamaktadırlar. Yaşadıkları yoğun kaygı durumdan dolayı utangaç çocuklar, akranlarıyla iletişim kurmakta ve sosyal ilişkiler geliştirmede zorlanmaktadırlar.
Çocuklarda Utangaçlık Duygusu
Utangaçlığın Nedenleri
- Çocuğun ailesinden değer görmemesi,
- Aile baskısı,
- Psikolojik sorunlar,
- Özgüven eksikliği,
- Başarısız olmaktan korkma,
- Alay konusu olma korkusu
Ebeveynler Çocuklarına Bu Konuda Nasıl Yardım Edebilir?
- Ebeveynlerin öncelikle çocukları yanlarında iken; çocuğunun utangaçlığı konusunda diğer insanlarla bu konuda konuşmamalıdır.
- Çocuğunuza “utangaç” diyerek onu bu şekilde etiketlemek, çocuğa bir şeylerin yanlış gittiği mesajını vererek çocuk üzerinde daha fazla baskının oluşmasına neden olup çocuğun davranışlarını da olumsuz anlamda etkileyecektir.
- Sosyal ortamlara girmeden önce çocuğunuzla konuşarak nereye gittiğinizi, orada kimler olacağını çocuğunuza anlattığınızda bu durum çocuğun yaşayacağı kaygıyı nispeten azaltacaktır.
- Gidilecek sosyal ortam hakkında çocuğunuza olumlu şeyler söyleyin.
- Çocuğunuza olumlu rol model olmanız oldukça önemlidir. Çocuğun, anne babasını başkalarıyla iyi iletişim kurarken görmesi çocuğu iletişim kurma konusunda cesaretlendirecektir.
- Sosyal ortamlara girmek konusunda çocuğunuzu teşvik etmelisiniz. Böylece çocuğunuzun utangaçlık duygusunda olumlu yönde azalma yaşanacaktır.
- Çocuğunuzun yaptıklarıyla ilgili olumlu geri bildirimlerde bulunmaya çalışın.
- Çocuğunuzun sosyal becerilerini geliştirmesi, için fırsatlar yaratmayı deneyin.
- Aşırı derecede “korumacı tavır” larda bulunmayın. Korumacı tavrınızın dozu arttığında çocuğunuz sosyal ortamlardan uzaklaşmasına neden olacaktır.
- Çocuğunuz utangaçlık yaşadığında anlayışlı ve destek Israrcı olmaktan kaçının. Çocuğunuzu zorlamayın. Çocuğunuz utangaçlık yaşadığında ona kızmayın. Çocuğunuza kızdığınızda bu utangaçlık duygusu yaşamasını daha da arttıracaktır.
Eğer çocuğunuz utangaç ise ve bu durum çocuğunuzun soysal hayatında işlev kaygısına neden oluyor ise; bu problemle tek başınıza baş edemediğinizde çocuğunuzu çocuk-ergen psikiyatristine, psikoloğa götürerek bu sıkıntılı durumun ruh sağlığı uzmanlarınca tedavi edilmesi mümkündür.
