Trikotilomani (Saç Yolma Hastalığı)
“Öfkesinden saçını başını yoldu” sözünün çoğu zaman öylesine söylendiğini düşünürüz. Ancak durum hiç te öyle değil. Saç yolma halığı yani Trikotilomani, toplumda çok görülüp bilinmese de aslında bir ruhsal rahatsızlıktır.
Trikotilomani, göze çarpar derecede saaç kaybıyla sonlanacak şekilde kişinin saçlarını tekrar tekrar yolması olarak tanımlanmaktadır. Herhangi bir cilt hastalığından kaynaklanmayan bu durum, ruhsal hastlaık olarak “dürtü boxuklukları” kategorisinde yer almaktadır.
Trikotilomani, DSM-4 te kontrol bozuklukları arasında yer alırken, DSM-5’ te Trikotilomani, anksiyete bozukluğu kapsamında değerlendirilmesi gerektiği konusunda yaygınlaşan bir fikir birlikteliği söz konusudur.
Trikotilomani, daha çok kişinin baş kısmında tam olmayan alopesi( saçkıran) olarak kendini göstermektedir. Bazı araştırmacılar, saç yolmaozukluğu yaşayan bireylerin en fazla “frototemporal bölge” deki saçları yolma eğiliminde olduğunu iddia etmektedir. Sadece saçlar değil, saçlar dışında kirpikler, kaşlar, sakal, koltuk altı ve kasık bölgesindeki kılları kopararak yok etme uğraşı içerisinde olabilmektedirler.
Trikotilomaninin (Saç Yolma Hastalığı) Görülme Sıklığı Nedir?
- Saç yolma bozukluğu, her 100 kişiden 4 ‘ünde görülmektedir. % 10’unda ise yaşamının bir bölümünde bu alışkanlığın geçici olarak yer aldığından söz edilmektedir.
- Çocuklarda görülme sıklığı yetişkinlere oranla 7 kat daha fazladır.
- Kız çocuklarında erkek çocuklarına oranla daha fazla görülmektedir.
- Yapılan araştırma sonuçlarına göre; öğrencilerin % 1-2 sinde halen süren veya geçmişte olmuş trikotilomaniye rastlanılmıştır.
- Ailelerin birinci çocuklarında daha çok görülmektedir. Bu durum üzerinde kardeş kıskançlığının etkisi olduğu düşünülmektedir.
Trikotilomaninin (Saç Yolma Hastalığı) Nedenleri
- Ailesel nedenler ( mükemmelliyetçi, eleştirici annelere karşın, edilgen duygularını belli etmeyen baba tiplerinin olduğu ailelerde daha fazla rastlanılmaktadır.
- Stresli yaşam olayları
- Çocukluk ve gençlikte sıklıkla ders çalışma sırasında başlayan saç çekmeleri, kirpik ve kaşları çekmeyle devam eder.
Trikotilomaninin (Saç Yolma Hastalığı) Tedasimde Hangi Teknikler Uygulanabilir?
- Psikoterapi
- Bilişssel Davranışçı Terapi (BDT)
- Serotonin geri alım önleyici ilaçlar tedavide sıklıkla kullanılmaktadır.
- İlaç tedavisi tek başına yeterli olamamaktadır. Çünkü ilaç tedavisi gören hastalrın bir kısmı tamamen iyileşirken, bazılarında ise hiçbir olumlu gelişme yaşanamamaktadır. Bu yüzden en etkili yöntem; ilaç tedavisi ve psikoterapinin birlikte uygulanacağı yöntem olacaktır.